2000 yılında kurulan Anagold Madencilik Sanayi ve Ticaret A.Ş., 22 Aralık 2010’da Erzincan’ın İliç ilçesindeki Çöpler Altın Madeni’nde altın üretimine başladı. Madeni işleten Anagold Madencilik’in yüzde 80’i Kanadalı SSR Mining, yüzde 20’si ise Çalık Grubu’na ait. Çalışanların tamamı Türk olan işletme daha önce de siyanür sızıntısıyla gündeme geldi, ruhsatı iptal edilmedi tersine altın aranan alan genişletildi.
BİZE KALAN ÖLÜM OLDU
Çevrecilerin, İliçlilerin, siyasilerin, madencilerin ‘Geliyor’ dediği facia 13 Şubat’ta geldi. Toprak altında 9 canımız kaldı. Facia ile ilgili gözaltına alınan 9 şüpheliden 8’si Türk, 1’i İngiliz vatandaşı. SSR Mining, siyanürle çıkardığı altından 2020-2023 yılları arasında yaklaşık 1.5 milyar dolar gelir ve 334.6 milyon dolar kar elde etti. Kısaca maden bizim, çıkaran da ölen de hesap veren de biziz, kazanan yabancı!
Toprak altındaki bir işçinin yakınının söylediği gibi “Bizlere kalan şey ölüm, onlara kalan altın oldu…”
AİLELER UMUDUNU KESTİ:
Orada yaşayan biri yok birbirimizi kandırmayalım
ÇÖPLER Maden Sahası’nda çıkarılıp istiflenen 10 milyon metreküp (Toprağın türüne ve nem oranına göre yaklaşık 16-18 milyon ton) toprağın vadiye akması sonucu yaşanan faciada 4’üncü güne girildi. Toprak altında kalan 9 işçiye henüz ulaşılamazken ailelerin umudu da zaman geçtikçe azalıyor, Bazı ailelerin ‘Orada yaşayan biri yok, birbirimizi kandırmayalım’ diyerek feryat ettiği görülüyor. AFAD, JAK, TSK, Emniyet Genel Müdürlüğü, madenciler ve sivil toplum kuruluşlarından oluşan yaklaşık 1000 kişi alanda görev yapıyor. Çalışmalarda 5 dron, 2 kimyasal biyolojik ve nükleer araç, 5 metale duyarlı radar cihazı ve 5 kurtarma köpeği de kullanılıyor. Çalışma yapılan alanda ayrıca zaman zaman sis etkili olduğu da görüldü. Bölgede ayrıca gece saatlerinde de yağmur etkili oldu. Kayan toprağın yağmur nedeniyle sıvılaşması da ekiplerin alandaki çalışmasını zorlaştırıyor.
Anagold tedbir almadı, bol bol reklam yaptı
İliç’teki facia ile gündeme gelen Anagold Madencilik, maden sahasında tedbir almak yerine “Kurumsal sosyal sorumluluk projeleri” adı altında reklama önem verdi.
■ Anagold desteği ile Erzincan Organize Sanayi Bölgesi’nde anaokulu ve kreş yapıldı.
■ Erzincanspor, Anagold ile protokol imzaladı. 9 milyon TL karşılığında adını ‘Anagold 24 Erzincanspor’ olarak değiştirdi.
■ 14 arıcılık, 5 tarım, 12 hayvancılık, 2 sosyal gelişim, 4 küçük işletme gelişimi projesine 4.2 milyon TL destek verildi.
■ Ramazan ayında iftar programı düzenlendi, belediye ve kaymakamlığa araç hediye edildi.
■ 4-6 yaş Kur’an Kursu çocukları için etkinlik düzenledi. TRT’deki Rafadan Tayfa ekibini de ilçeye getirip çocuklarla buluşturdu. Tarık IŞIK/ANKARA
Toprağı kaldırmak için 400 bin kamyon gerekli
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, maden faciasının yaşandığı İliç’te yaptığı açıklamada çökme sonrasında bölgedeki toprağın tamamının kaldırılması için en az 400 bin kamyona ihtiyaç olduğunu söyledi. Bayraktar, “Buradaki şirketin yönetim düzeyi içerisinde bir zafiyet içerisinde olduğunu görüyoruz. Bu tesisin izinleri ile alakalı süreçlerde herhangi bir sıkıntı yok. Ama uygulama noktasında ilgili bakanlıklar soruşturmayı yürütüyor. Hiçbir şeyin üstünün örtülmeyeceğini söyleyebiliriz” dedi. (DHA)
Yeni İliçler olmasın
ERZINCAN İliç’teki altın madeninde yaşananlar, diğer altın madenlerinin taşıdığı risklerini de gündeme getirdi. Birçok madende benzer görüntüler var.
Sivas’ta Çetinkaya demir madeni ve Bakırtepe Altın İşletmesi’nin olduğu Kangal maden bölgesinde fazla toprak yığılmadan kaynaklı yarıklar oluştu. SÖZCÜ TV’ye konuşan Pınargözü Köyü Eski Muhtarı Hüsnü Engin, madenin yarattığı tahribatı ve olası tehlikeyi şöyle anlattı: “İlk önce bize zararı suyumuz gitti. Üç köye su veren kaynak kurudu. Bir damla su yok. Aynı yörede heyelan başladı. İliç’tekinin bir benzeri de bizde oluyor şu anda. Hala yaşanmakta. Haddinden fazla toprak yığdıkları için tarlalarda 3-4 metrelik yarıklar var. Kullanılamıyor. Burası köye 200 metre mesafede.”
ZEHİR BIRAKIP GİDECEKLER
Engin, madene izin verenlere isyan etti: “Bu ülkenin tüm kaynaklarını sömürüp her şeyi elinden alıp buraya zehir bırakarak gidecekler.”
Bakırtepe Altın İşletmesi’nde bir işçi, ÇED toplantısında siyanürün taştığını itiraf etti. İşletme müdürünün de olduğu ÇED toplantısında konuşan işçi “Parayı verselerdi susacaktım. Bu bir gerçek. 2020 yılında liçe siyanür verdiler, onu havuza akıttılar. Yığılı toprak taştı ve siyanür toprakla birleşti. Hepsi kanıtlı videosu da var” dedi.
Altıntepe Madencilik, Yukarıbahçeler mevkiinde yaklaşık 25 hektar alanda siyanürle altın madeni
işletiyor.
SUDA KİRLİLİK TESPİT EDİLDİ
Riskli madenlerden bir diğeri de Ordu Fatsa’da. Altıntepe Madencilik, siyanürle altın aramayı sürdürüyor. Projenin ÇED raporu Çevre Bakanlığı tarafından iptal edildi. Ruhsatı da yok. Fakat madende buna rağmen faaliyetler devam ediyor. CHP Ordu Milletvekili Mustafa Adıgüzel, “Şu anda yeni bir ÇED’i yok. Ruhsatı da tekrar almak istedi, mahkeme tarafından iptal edildi. Ruhsatsız ve ÇED’siz şekilde beklemekte” dedi. Adıgüzel, madenin yakınındaki Elekçi Irmağı’na ağır metallerin döküldüğünü söyledi ve bağımsız kuruluş tarafından tetkiklerle bunu kanıtladıklarını belirterek şunları söyledi: “Buranın kapatılması için daha ne yapalım? Burada fay hattı var, yağmurlu bir bölge. Yarın olası bir deprem ve selde buradaki liç havuzunun patlama olasılığı çok yüksek.”
Bir diğer riskli maden Kastamonu Hanönü’nde. SÖZCÜ TV’ye konuşan köylüler Gökırmak Bakır Madeni bölgesindeki barajda kayma olduğunu söyledi. Ortaya çıkan görüntülerde barajdaki kaymayı önlemek için fore kazıkları çakıldığı ortaya çıktı. Çanakkale de bir maden ‘cenneti’. Kazdağları’ndan Bayramiç’e onlarca maden çevreyi tehdit ediyor. Çevreciler ve köylüler, davalarda iptal kararları alınsa da tüm madenlerde faaliyetin devam ettiğinden yakınıyor. ■ Fırat FISTIK
Aynı faciayı Fatsa’da yaşamak istemiyoruz
Fatsa’da Altıntepe Madencilik tarafından işletilen maden sahası önünde açıklama yapan CHP Ordu Milletvekili Seyit Torun, şunları söyledi:
■ Burada da siyanürle altın madeni işletiliyor ve daha da fazla alanın kullanılması için ÇED raporu alınmaya çalışılıyor. Burada geçmiş dönemlerde de eylem yaptık bütün arkadaşlarımızla. Buranın nasıl bir tehdit oluşturduğunu söyledik ama kulak tıkadılar.
■ Buradaki siyanür havuzu patladığı anda Elekçi Deresi’ne karışır ve Fatsa’yı değil, belki bütün Karadeniz’i tehdit eder hale gelebilir. Bir an önce buranın kapatılması ve bu tehdidin ortadan kaldırılması için yetkilileri bugünden uyarıyoruz. Şimdiden tedbirinizi alın. İliç’te yaşanmış bir felaketi burada yaşamak istemiyoruz. (ANKA)
